Forum Dyrektorów Szkół Średnich
20 lutego 202419 lutego br. w murach uczelni odbyło się Forum Dyrektorów Szkół Średnich, którego celem było podjęcie dyskusji na temat przyszłości lokalnej edukacji, podlegającej nieustannym zmianom w dobie „galopującej cywilizacji” i nowych trendów na rynku pracy.
Spotkanie zostało zorganizowane przez Instytut Nauk Technicznych, udział w nim wzięły władze i pracownicy uczelni: dr Paweł Trefler, prof. PANS – rektor, dr Robert Oliwa – prorektor ds. studenckich, dr Sławomir Solecki – prorektor ds. rozwoju i współpracy, dr inż. Wioletta Tomaszewska-Górecka, prof. PANS – Dziekan Wydziału Nauk Technicznych i Sztuk Projektowych. Swoją obecnością zaszczycił uczestników Forum Wojciech Bakun – Prezydent Miasta Przemyśla, Urząd Miejski reprezentowała również Renata Kochanowicz-Chalicka – Naczelnik Wydziału Edukacji. Spotkanie odbyło się w gronie przedstawicieli szkół średnich oraz środowisk akademickiego i biznesowego. Nie zabrakło dyrektorów przemyskich szkół ponadpodstawowych: Tomasza Dziumaka – Dyrektora I Liceum Ogólnokształcącego im. Juliusza Słowackiego, Mariusza Zamirskiego – Dyrektora II Liceum Ogólnokształcącego im. Kazimierza Morawskiego, Roberta Rybaka – Dyrektora CKZiU nr 1, Marka Pilszyka – Dyrektora CKZiU nr 2, Wojciecha Psika – Dyrektora ZSEiO, Joanny Baran – Dyrektor ZSO nr 2, przedstawicieli placówek spoza Przemyśla, w tym m.in. Krzysztofa Kiełbasy – Dyrektora ZS im. Aleksandra Fredry w Nienadowej, Damiana Rycerza – Dyrektora Centrum Edukacji Zawodowej w Stalowej Woli.
Moderatorem spotkania, który w dalszej części wygłosił również prelekcję, był dr inż. Grzegorz Dzieniszewski, prof. PANS, Dyrektor Instytutu Nauk Technicznych. W organizację przedsięwzięcia zaangażowani byli również inni pracownicy INT, w tym m.in. panie dr Elżbieta Radochońska-Wasiewicz oraz mgr Agata Pudlak.
Prof. Trefler, otwierając Forum i dziękując pracownikom INT za jego organizację, podkreślał wagę i rangę tego spotkania: „Zmiany w edukacji będą naprawdę szybkie. To, co nasz czeka w perspektywie kilku zaledwie lat może nas zaskoczyć, a nawet zaszokować, trzeba zatem na tę okoliczność się przygotować, czemu służyć mają takie właśnie spotkania. Pozwolą one wypracować pewne rozwiązania, wyciągnąć wnioski, które przełożą się na rzeczywistość, lepszą przyszłość – dla miasta, dla regionu…” – konstatował rektor.
Prezydent Przemyśla Wojciech Bakun wyraził zadowolenie z uczelnianej inicjatywy, stwierdzając, że to „bardzo dobry pomysł na wypracowanie strategii dla poprawy sytuacji edukacyjnej Przemyśla”. Taki cel przyświecał organizatorom, co wyraziła również prof. Wioletta Tomaszewska-Górecka – Dziekan Wydziału Nauk Technicznych i Sztuk Projektowych, dodając „spróbujmy zobaczyć, jak będzie wyglądała nasza edukacja w przyszłości…”.
Podczas pierwszego panelu prelekcję na temat KOMPETENCJI PRZYSZŁOŚCI wygłosiły przedstawicielki Alior Banku – Justyna Pistelok oraz Magdalena Kuczek. Swoje wystąpienie skoncentrowały na przybliżeniu umiejętności, wiedzy i doświadczeń kluczowych w nadchodzących latach i dekadach z punktu widzenia potrzeb rynku pracy. „Posiadanie jednej kompetencji (np. twardej) nie jest wystarczające we współczesnym świecie. Pracodawca patrzy szeroko. Jeśli kandydat aplikuje na stanowisko, wykazując jedną kluczową kompetencję, nie może liczyć na zainteresowanie jego kandydaturą” – dzieliła się swoimi obserwacjami Magdalena Kuczek. Prelegentki wskazywały na istotną rolę kompetencji miękkich, które dłużej się zdobywa, są trudniejsze do nauczenia. Wśród nich najważniejsze, a tym samym poszukiwane przez pracodawców, to: myślenie krytyczne, zwinność i umiejętność adaptacji do nowych warunków, komunikacja i praca zespołowa, umiejętności przywódcze, inteligencja emocjonalna oraz przedsiębiorczość.
Prof. Dzieniszewski podsumował wystąpienie Pań stwierdzeniem, że waga kompetencji miękkich powinna zostać podniesiona w przypadku studentów kierunków technicznych, ci bowiem – co wynika ze specyfiki studiów – zostają wyposażeni w repertuar kompetencji twardych. Tymczasem, jak udowodniły specjalistki z Alior Banku, „trzeba pochylić się nad tą sytuacją tak, by nie „wypuścić” na rynek pracy specjalistów-indywidualistów, w złym tego słowa znaczeniu”.
Dr Sławomir Solecki, prorektor ds. rozwoju i współpracy, przedstawił wyniki badań przeprowadzonych w 2023 r., które udzieliły odpowiedzi na pytanie o „Plany edukacyjne maturzystów z Przemyśla i z dawnego województwa przemyskiego”. Owe badania są niezbędnym ogniwem w procesie planowania i podejmowania decyzji w biznesie i szkolnictwie. Zostały zrealizowane w ramach projektu „Razem zmieniamy Przemyśl”, w którym uczelnia wzięła udział w charakterze partnera, by dołożyć „cegiełkę” do ważnych dla Przemyśla inicjatyw, ulepszających nasze miasto. Z badań wynika m.in., że młodzież planuje się uczyć i pracować jednocześnie, ukończyć studia magisterskie, ale poza Przemyślem (ok. 78% respondentów – z próby ponad 1000 osób – zadeklarowało chęć podjęcia studiów w większych ośrodkach akademickich). Młodzież przemyska planuje opuszczenie rodzinnego miasta w celu kontynuowania nauki, wskazując głównie Uniwersytet Rzeszowski, Uniwersytet Jagielloński, Politechnikę Rzeszowską oraz Akademię Górniczo-Hutniczą w Krakowie jako wybrane przez nich miejsca do realizowania edukacyjnych planów i marzeń. Nie jest to zadowalająca perspektywa dla Przemyśla. „Możemy wspólnie zastanowić się nad tym, co zrobić, by przeciwdziałać odpływowi młodych ludzi z Przemyśla i regionu. Chcemy wynikami naszych badań się z Państwem dzielić, by w konsekwencji móc osiągnąć nasze wspólne cele” – podsumowywał dr Solecki.
Gospodarz spotkania, prof. Grzegorz Dzieniszewski, przybliżył „Rolę i miejsce Instytutu Nauk Technicznych w edukacji”, opisując współpracę jednostki ze szkołami średnimi (partnerstwo dla klas i szkół, zajęcia inżynierskie itp.), zaangażowanie w organizację warsztatów, wizyt studyjnych oraz konkursów dla uczniów, współpracę z OKE w Krakowie w zakresie kwalifikacji MOT i MEC. Swoje wystąpienie rozpoczął pytaniem o to, co wpływa na lokowanie się przemysłu? Są to: dostęp do infrastruktury oraz dostęp do kadry. Rola INT polegać ma – według Prelegenta – na zapewnieniu wykwalifikowanej kadry, która niejako oddolnie mogłaby przyczynić się do rozwoju przemysłu, obudzić jego potencjał w naszym regionie.
Zwiedzanie bogatego zaplecza warsztatowo-laboratoryjnego Instytutu Nauk Technicznych poprzedziła dyskusja, w której nie zabrakło zatroskanych o przyszłość edukacji głosów. Powtarzał się wątek demograficzny, statystyki bowiem dostarczają smutnych danych, wykazując coraz mniej urodzeń w naszym regionie, co zauważają dyrektorzy szkół średnich (nieustannie malejący nabór). „Bez zadowalających wyników demograficznych nasze rozważania, czy też ustalenia nie będą miały sensu i zastosowania…” – konstatował Robert Rybak, Dyrektor CKZiU nr 1 w Przemyślu. Rektor PANS, prof. Paweł Trefler, zwrócił uwagę na brak na poziomie szkolnictwa średniego szkolenia z zakresu coachingu, które pozwoliłoby uczniom rozpoznać swoje predyspozycje i oczekiwania względem zarówno rynku pracy, jak i edukacji na poziomie szkolnictwa wyższego.
To zapewne nie ostatnie spotkanie w tak zacnym gronie. Jeszcze wiele spraw wymaga gruntownego przedyskutowania i szczegółowych ustaleń, zacieśnienia współpracy. Uczestnicy Forum, zatroskani o przyszłość edukacji oraz Przemyśla i regionu, są przekonani o potrzebie dalszych rozmów.
Tekst: Ewelina Kasperska
Zdjęcia: Grzegorz Gajdzik