„Sprzeciw się molestowaniu w miejscach publicznych” – relacja ze szkolenia

14 listopada 2022 roku, w ramach międzynarodowego projektu „Stand UP”, odbyło się szkolenie „Sprzeciw się molestowaniu w miejscach publicznych”.

Kampanie społeczną Stand UP stworzyła znana marka kosmetyczna L’oréal Paris wraz z Centrum Praw Kobiet i organizacją Right To Be. W ramach tej akcji zostało już przeszkolonych 1156062 osób, w tym 44 studentów Państwowej Akademii Nauk Stosowanych w Przemyślu, którzy uczestniczyli w poniedziałkowym szkoleniu.

Według oficjalnych danych aż 87 proc. Polek doświadczyło jakiejś formy przemocy seksualnej. Pod tym pojęciem kryje się nie tylko gwałt. To także dotyk bez zgody, uporczywe wpatrywanie się, podążanie za kobietą na ulicy czy zaczepki słowne. Misją projektu „Stand UP” jest budowanie świadomości populacyjnej, czym jest molestowanie i jak się mu bezpiecznie przeciwstawiać, by nic nie zdołało negatywnie wpłynąć na poczucie wartości kobiet. Do realizacji celów opracowana została metoda 5D, czyli 5 podpowiedzi, jak reagować, gdy jesteśmy świadkami napaści seksualnej w przestrzeni publicznej. Takie reakcje pokażą sprawcy (oraz pozostałym świadkom zajścia), że jego zachowanie nie jest akceptowane, ale będą też odczuwalnym wsparciem dla osoby molestowanej.

Metoda 5D, czyli jak reagować, gdy jesteśmy świadkami molestowania:

1. Pierwsze D to Dekoncentruj – czyli przerwij incydent poprzez odwrócenie uwagi.
2. Drugie D to Dołączanie Innych – delegowanie na inne osoby działań pozwalających przerwać incydent.
3. Trzecie D to Dokumentowanie, czyli nagrywanie incydentu. Nagranie może okazać się istotne, jeśli będzie potrzebny dowód rzeczowy. Pamiętajmy jednak, że nagranie nie może trafić w niepowołane ręce, jego rozpowszechnianie bez zgody ofiary będzie dla niej wtórną wiktymizacją. Poza wszystkim może pociągnąć za sobą konsekwencje prawne, zwłaszcza jeżeli molestowanie ma znamiona czynu zabronionego.
4. Czwarte D to Daj Wsparcie ofierze molestowania, jeśli nie w momencie zajścia, to po fakcie.
5. Piąte D to Dojdź do Głosu. To punkt oznaczający reakcję bezpośrednią: nazwanie rzeczy po imieniu, zwrócenie się do sprawcy molestowania i wyrażenie jasno, że jego zachowanie jest raniące, nieakceptowalne.

Szkolenie w PANS w Przemyślu poprowadziła Pani Agata Miętus – trenerka z Fundacji Centrum Praw Kobiet, która wyjaśniła, jak w sposób bezpieczny i deeskalujący sytuację zareagować na molestowanie w przestrzeni publicznej. Omówiona została metoda 5D. Podczas szkolenia trenerka zwróciła uwagę na zadbanie o własne bezpieczeństwo przy podejmowaniu działań zmierzających do deeskalacji powstałego zdarzenia. Na koniec spotkania studenci przeanalizowali przykłady sytuacji molestowania i wskazywali, jaka metoda została wykorzystana przez osoby w pokazywanych filmach instruktażowych.

Szczegółowa charakterystyka programu na: https://www.standup-international.com/pl/pl/about.

Tekst: dr Beata Gocko

Zdjęcia: Grzegorz Gajdzik